مهدویت - سوال 56

سوال :آیا هیچ یک از فرق اسلامی به نبود امام پس از امام حسن عسگری(ع) معتقدند؟ چرا؟

پاسخ :

 

در پاسخ به این سوال می توان به گروههاو دیدگاه های مختلف در این زمینه اشاره کرد, از جمله:

1 _ اغلب اهل سنت اعتقاد به مهدی نوعی دارند, نه مهدی شخصی به این معنا که آنان می گویند: در آخر الزمان , در زمانی نامشخص , فردی نامعین از پدر و مادری ناشناخته , با این نام و اوصاف متولد خواهد شد و انجام وظیفه خواهد کرد.

پس در واقع آنان به وجود فرزندی برای امام حسن عسگری قائل نیستند (مگر عده کمی). این باور دارای پیامدهای سوئی است , از جمله اینکه عده فروانی ادعای مهدویت می کنند. همچنین طبق این دیدگاه در جهان کنونی , امام و خلیفه قریشی تبار و فردی معصوم از اهل بیت که همراه قرآن باشد, وجود نخواهد داشت و در نتیجه شمار زیادی از احادیث صحیح رسول خدا , تکذیب خواهد شد(مهدویت پیش از ظهور , رحیم کارگر , ص 44و45)

2 _ برخی از اهل سنت با استناد به پاره ای از روایات می گویند: نام پدر حضرت مهدی (عج)، عبدالله _ هم نام پدر پیامبر اکرم(ص) _ است و بر این اساس منکر وجود فرزند بعد از امم حسن عسگری هستند. به عنوان نمونه نعیم بن حماد از ابوالطفیل آورده که پیامبر(ص) فرمود:  المهدی اسمه اسمی و اسم ابیه اسم ابی   مهدی نامش, نام من و نام پدرش , نام پدر من است .(الفتن , ج 11 ص 368)

این احادیث ضعیف و بی اعتبار بوده و با روایات فراوانی در تضاد است. به نظر می رسد عبارت نام پدر او هم نام پدر من است , بعداً وارد احادیث شده است.

3

_ گروه هایی از شیعیان _ که دوازده امامی نیستند _ امامت حضرت مهدی (عج) بعد از امام حسن عسگری (ع) را نمی پذیرند و برای خود پیشوایانی دیگر دارند, از جمله :

 

 1.کیسانیه : اینان پیروان مختار ثقفی هستند و از آنجا که مختار در آغاز کیسان نام داشت, کیسانیه نامیده شدند.اینها معتقدند : محمدبن حنفیه(فرزند امام علی(ع)) نیز امام است.برخی از آنها محمد بن حنفیه را مهدی موعود می پندارند و معتقدند که وی در کوه رضوی- در نزدیک مدینه- پنهان شده است و روزی ظهور خواهد کرد...

 2. ناووسیه: آنها معتقد بودند که امام صادق(ع) امام آخر و مهدی موعود است این فرقه منقرض شده است.

3. فطحیه: اینها عبدالله افطح , فرزند امام صادق(ع) را جانشین امام صادق(ع) می دانستند. این فرقه نیز بیش از هفتاد روز دوام نیاورد. چون عبدالله افطح هفتاد روز بعد از امام صادق(ع) وفات کرد.

 4. سمیطیه: اینها محمد فرزند امام صادق(ع) را امام بعد از او می دانستند اینها نیز چند صباحی بیش دوام نیاوردند.

 5. اسماعیلیه: اینها کسانی هستند که اسماعیل فرزند بزرگ امام صادق(ع) را امام می دانستند. لازم به ذکر است که اسماعیل در زمان حیات امام صادق (ع) از دنیا رفته بود. اسماعیلیه نیز فرقه های فرعی زیادی دارد که عبارتند از:

-اسماعیلیه خالص: اینها گفتند اسماعیل نمرده بلکه غایب شده است و روزی ظهور خواهد کرد.

- مبارکیه: اینها به مرگ اسماعیل اعتراف دارند ولی معتقدند که امامت بعد از امام صادق(ع) از اسماعیل به فرزندش محمد منتقل شده است و در نسل او ادامه یافته است.

 - قرمطیه: اینها از مبارکیه منشعب شده اند و معتقدند که در مورد امامت اسماعیل بداء حاصل شده و امامت او به فرزندش رسیده است و محمد بن اسماعیل نمرده بلکه او هفتمین و آخرین امام است.

جهت مطالعه بیشتر ر.ک:کتاب فرق و مذاهب کلامی, استاد علی ربانی گلپایگانی.