مهدویت - سوال 7

سوال :فرق انتظار فرج و محبت نسبت به اهل بیت(ع) چیست؟ با توجه به این که انتظار فقط در مورد حضرت حجت(عج) تأکید شده است؟

پاسخ :یکی از مهمترین و پر ارزش ترین وظایف و تکالیف شیعه در عصر غیبت موعود جهان, مسأله انتظار است. انتظار در لغت به معنای انتظار کشیدن و مراقب بودن است و معمولا به حالت کسی گفته می شود که از وضع موجود ناراحت است و برای ایجاد وضع بهتری تلاش می کند. پس انتظار- به خصوص انتظار فرج- یعنی چشمه است یک گشایش و یا چشم به راه یک آینده مطلوب همراه با تلاش و کوشش برای رسیدن به آن جامعه زیبا و دلپسند.

امید به آینده و انتظار فرج به دو معنا در آموزه های دین اسلام به کار رفته است:

1. انتظار به معنای عام در این مکتب اسلام کوشیده است که از یک سو با فضیلت بخشیدن به انتظار گشایش و امید به آینده و از سوی دیگر با نکوهش یأس, ناامیدی, دلسردی و دلمردگی, روحیه تلاش و تکاپوی سازنده را در افراد جامعه اسلامی زنده نگه دارد و از ایجاد حالت یأس و ناامیدی در زندگی شخصی مسلمانان جلوگیری کند. به همین جهت روایت شده است: افضل العباده, انتظار الفرج بهترین عبادت ها, انتظار فرج است .

2. انتظار به معنای خاص. در این معنا, انتظار گشایش و امید به آینده از حالت امری محدود, سطحی و فردی خارج شده و تبدیل به امری گسترده, عمیق و اجتماعی می گردد. دین اسلام, با توجه به اینکه به آینده و انتظار یک گرایش فطری است, تلاش نموده این گرایش را توسعه و تعمیق بخشد و آن را وارد زندگی فردی, اجتماعی و سیاسی همه بشر بکند و مسیر آینده را با مسیر کمال و سعادت واقعی او پیوند بخشد. به همین جهت بحث انتظار ظهور مهدی موعود (بحارالانوار, ج2, ص287, ج2) را مطرح کرده و آن را جزء اعتقادات مسلمانان قرار داده است. امام جواد علیه السلام به جناب عبدالعظیم حسنی چنین می گوید:  ای ابوالقاسم! به درستی که قائم از ما است و او است مهدی که واجب است در زمان غیبتش انتظار کشیده شود و در(زمان) ظهورش اطاعت گردد و او سومین(امام) از فرزندان من است. (کمال الدین و تمام النعمه, ج2, ص377)

بر این اساس شیعیان در عصر ظهور, هم باید منتظر ظهور امام زمان(عج) باشند و همه به وظایف و تکالیفی که در این دوران متوجه آنان است, پایبند باشند, یکی از این تکالیف عشق و محبت قلبی به امامان معصوم- به خصوص امام زمان(عج)- است. در دوران غیبت واپسین پیشوا, به خاطر پنهان زیستی آن حضرت, ممکن است عواملی انسان را از این وظیفه مهم دور سازد. از این رو در روایات سفارش شده که بر محبت به آن انوار مقدس پایدار باشیم. رسول گرامی اسلام(ص) می فرماید: ای علی! هر آینه در آخرالزمان گروهی خواهند بودکه به جرم دوست داشتن تو مورد سرزنش مردمان قرار می گیرند ... تو را و فرزندان تو را, بر پدران و مادران, برادران, خواهران و عشیره خود ترجیح می دهند. پس بهترین صلوات های خداوند بر آنها باد! آنان فردای قیامت, زیر لوای حمد محشور خواهند شد.(الغیبه طوسی, ص136, ح100) نیز فرمود:  هر کس دوست دارد خداوند را ملاقات کند, در حالی که ایمانش کامل و اسلامش نیکو باشد, پس نسبت به حجت صاحب الزمان منتظر, حب و دوستی داشته باشد. (بحارالانوار, ج27, ص107)

پس فرق انتظار فرج با محبت در این است که عشق و حب قلبی و واقعی مسلمانان در عصر غیبت نسبت به کسی است که از دیده ها پنهان است و همه در انتظار ظهور و قیام او هستند و خود را آماده یاری و پشتبانی از او می کنند و می کوشند خود و جامعه را در مسیر انتظار سازنده قرار دهند.